Ekonomi reformu nasıl hayata geçecek?

Ekonomi reformları eylem planı, Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın resmi internet sitesinde açıklandı. Ekonomi reformları takvimini içeren ekonomi reformları eylem planı, toplam 10 ana başlıktan oluşuyor. Açıklanan takvime göre tüm eylemler 2023 yılının Mart ayına kadar tamamlanacak.

Reform başlıkları şöyle:

1. Kamu maliyesi
2. Fiyat istikrarı
3. Finansla sektör
4. Cari açık
5. İstihdam
6. Kurumsal yönetişim
7. Yatırımların teşvik edilmesi
8. İç ticaretin kolaylaştırılması
9. Rekabet
10. Piyasa gözetimi ve denetimi

Plana göre bütçe hazırlık sürecinin sadeleştirilmesi kapsamında Orta Vadeli Program (OVP) ve Orta Vadeli Mali Plan'ın (OVMP) tek bir belge haline getirilmesi hedefi 30 Haziran 2021'e kadar hayata geçirilecek.

Mayıs ve Haziran planları

Bütçe uygulama sonuçlarının, kamu mali politikası gelişmelerini ve hedeflerini içeren "Kamu Maliyesi Raporu" ile üçer aylık dönemler itibarıyla kamuoyuyla paylaşılması hedefi doğrultusunda, 2021 yılı ilk çeyreği gelişmelerini içeren rapor Mayıs 2021'de yayımlanacak. Üçer aylık periyotlarla süreklilik sağlanacak. 

Yerel yönetimlerin borç stokunun artmasını önleyecek ve borç sürdürülebilirliğini sağlayacak düzenlemeler yıl sonuna kadar devreye alınacak. 

Haziran sonuna kadar da sosyal yardımların etkin biçimde dağıtılması için sosyal yardım verilerinin tamamı (belediyelerce verilenler de dahil olmak üzere) Bütünleşik Sosyal Yardım Bilgi Sistemi'ne entegre edilecek. 

Fiyat istikrarının sağlanması amacıyla enflasyon dinamiğini takip etmek, dezenflasyon süreci önünde risk oluşturan şokları değerlendirmek, gerekli önlemleri belirlemek ve yönetmek için oluşturulacak Fiyat İstikrarı Komitesi ise haziran sonuna kadar kurulacak. Komite; Hazine ve Maliye Bakanlığı koordinasyonunda Ticaret, Sanayi ve Teknoloji, Tarım ve Orman, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlıkları, Strateji ve Bütçe Başkanlığı ile Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasından oluşacak. 

Kartlı ödeme sistemleri alanında ülkenin markası olan "TROY" ayrı bir şirket çatısı altında 30 Haziran'a kadar yapılandırılacak. 

Yapısal cari açığın azaltılmasına yönelik Kredi Garanti Fonu (KGF) teminatı ile 5. ve 6. bölgelerde imalata dayalı, ithal ikamesi ve ihracatı önceleyen yatırımlara uzun vadeli kredi desteği bu yılın haziran ayı sonuna kadar hayata geçirilecek. 

18 yaşından küçükler için BES düzenlemesi haziran sonuna kadar çıkacak

18 yaşından küçüklerin bireysel emeklilik sistemine dahil edilmesini sağlayacak düzenlemeler de 30 Haziran'a kadar yapılacak. Yine bu süreçte yapılacak düzenlemelerle, BES dışında özel emeklilik hizmeti veren kuruluşlar (sandık, vakıf gibi) nezdindeki birikimlerin, cazip imkanlarla 2023 yıl sonuna kadar BES'e aktarımına imkan sağlanacak. 

Taşıt harcamalarına kısıtlama

Kamuda taşıt alımı ve kiralanması, temsil ve ağırlama gibi harcama alanlarına da haziran sonuna kadar katı sınırlamalar getirilecek. 

Toplam borç stoku içinde döviz cinsi borçların payının azaltılması, borçlanmanın ortalama vadesinin artırılması, borçlanma kompozisyonunda sabit getirili ve Türk lirası cinsi enstrümanlara ağırlık verilmesi, itfa profilinin dengeli dağılımını sağlamak amacıyla değişim ihalelerinin etkin bir borç yönetimi aracı olarak kullanılması hedefleri "sürekli" uygulanacak eylemler olarak planda yer aldı. 

Esnafın gelir vergisi muafiyeti için planlanan zaman yılsonu

Basit usulde vergilendirilen berber, kuaför, tesisatçı, tuhafiyeci, marangoz, kaportacı, lastikçi, tornacı, çay ocağı işleticisi, terzi, tamirci gibi yaklaşık 850 bin esnafın gelir vergisinden muaf tutularak beyan yükümlülüklerinin kaldırılması hedefi yıl sonuna kadar hayata geçirilecek. 

Vergi Usul Kanunu'nun gönüllü uyumu teşvik edecek şekilde güncellenmesinin de yıl sonuna kadar tamamlanması hedefleniyor. Vergi uygulamalarında dijital dönüşüme yönelik hedeflerin de yine yıl sonuna kadar hayata geçirilmesi öngörülüyor. 

Kamu alım ihalelerine yönelik reform adımları da yıl sonuna kadar tamamlanacak.

İklim, afet ve ürün ekim davranışlarındaki değişimler enflasyon sepetinde önemli bir ağırlığı olan gıda fiyatlarını etkiliyor ve dalgalanmalara yol açıyor. Bu dalgalanmaların önlenmesi ve enflasyona etkisinin azaltması amacıyla Erken Uyarı Sistemi 30 Eylül 2021'e kadar kurulacak.

Yılsonu planları

İşlenmemiş gıda fiyatlarında aracılık maliyetlerini de düşürecek Hal Yasası Teklifi'nin de 31 Aralık 2021'e kadar TBMM'ye sunulması öngörülüyor.

Kredi Yaşam Döngüsü Projesi'nin hayata geçirilmesi ve yakın izlemedeki kredilere yönelik olarak bankacılık sektöründe operasyonel yeniden yapılandırma ve firma rehabilitasyon fonksiyonları oluşturulması hedefleri de 30 Eylül'e kadar hayata geçirilecek. 

Yaşama imkanı olmayan donuk alacakların varlık yönetim şirketlerine satışı, aktiften silinmesi gibi yöntemlerle bilanço dışına çıkarılması için gerekli teşvik ve tedbir mekanizmaları yıl sonuna kadar oluşturulacak. 

Yine yıl sonuna kadar müstakil bir Katılım Finans Kanunu hazırlanarak çeşitli kanunlar altında düzenlenen katılım finans sektörü tek bir çatı altında toplanacak, "katılım finans derecelendirmesi" sistemi hayata geçirilecek. 

Merkez Bankası, dijital paranın ekonomik, teknolojik ve hukuki altyapısını yıl sonuna kadar oluşturacak. 

Cumhurbaşkanlığına bağlı Sağlık Endüstrileri Başkanlığı ile Yazılım ve Donanım Endüstrileri Başkanlığı da bu yılın sonuna kadar kurulacak. 

Bu yılın sonuna kadar yapım işlerinde yerli malı kullanımını sağlayacak düzenlemeler yapılacak, stratejik sektörlerdeki ürünler için yerli ürün alım garantisi getirilecek. 

Bununla birlikte 2021 sonuna kadar yeşil dönüşümün desteklenmesi için Ulusal Döngüsel Ekonomi Eylem Planı hazırlanacak, elektrikli araç şarj altyapısı hayata geçirilecek.

İstihdam için adımların hızlandırılması planlandı

İstihdamın artırılmasına yönelik eylemler arasında yer alan mikro ve küçük ölçekli firmalara yönelik istidama kattıkları her bir ilave kişi için KGF kefaletiyle 100 bin liralık krediye erişim desteği haziran sonuna kadar uygulamaya konulacak.

Genç istihdamını artırmak için eylül sonuna kadar Genç İstihdam Ulusal Strateji Belgesi hazırlanıp hayata geçirilecek.

Kısmi süreli çalışanların hafta tatili, yıllık ücretli izni hak etme ve kıdem tazminatına hak kazanma sürelerinin kanunda açıkça belirtilmesine yönelik düzenlemeler yıl sonunda tamamlanmış olacak.

"Kurumsal Yönetişim" alanında çalışmalar yıl içinde

Kurumsal Yönetişim ana eylemi çerçevesinde, bu yılın haziran ayına kadar Finansal İstikrar ve Kalkınma Komitesi'nin görev ve sorumlulukları gözden geçirilecek ve Finansal İstikrar Komitesi (FİK) olarak yapılandırılması sağlanacak. 

Ekonomi Koordinasyon Kurulu (EKK) Cumhurbaşkanı Yardımcısı başkanlığında haziran sonuna kadar toplanacak. Kurul her ay düzenli olarak bir araya gelecek ve 3 ayda bir rapor yayımlayacak. 

Yatırım Teşvik Sistemi reforme edilecek

Özel Kesim Yatırımlarının Korunması Hakkında Kanun çalışmaları bu yılın sonuna kadar tamamlanacak.

Bu yılın sonuna kadar Yatırım Teşvik Sistemi reforme edilecek, mevcut teşvik sistemi sadeleştirilerek seçici ve süreli bir yapıya kavuşturulacak.

Farklı idareler üzerinden yürüyen yapının toplulaştırılması, uygulama yeknesaklığının sağlanması ve mükerrerliklerin engellenmesi amacıyla 2022 yılı mart ayına kadar bağımsız bir Piyasa Gözetim ve Denetim Kurumu kurulacak.

Ekonomi Reformları Eylem Planı, 2023 yılının mart ayında "elektronik defter tutulmasına ilişkin sistem altyapısının oluşturulması" hedefinin yerine getirilmesiyle tamamlanmış olacak.

Kaynak: AA