Bir İstanbul masalı mı, bir İstanbul cinayeti mi?

+A -A

15:48 26-02-2021

Aklayanlar

SU:
İstanbul'un susuz kalacağı tamamen asılsızdır, iddialar gerçek dışıdır. Hükümete göre Kanal İstanbul projesinin yapımıyla kaybedilecek suyun misliyle fazlası, Melen Barajı'ndan karşılanacak.

Terkos Gölü'ne tuzlu su karışmayacak. Kanal İstanbul'un su seviyesi Terkos Gölü'nünkinin altında. Terkos Gölü'nden Kanal İstanbul'a su karışabilir. Bunu engellemek için kanalın batı sahilinde geçirimsiz perde duvar oluşturulacak.

BALIK:
Yılın hiçbir döneminde, kanal sebebiyle, çözülmüş oksijenin iddia edildiği gibi canlı yaşam için gerekli sınırın altına düşmediği görülmüştür.

ORMAN:
Yeni yeşil alanlar kurulacak.

%6.5 civarında bir orman varlığı var. Bu da 13 bin dönüme denk geliyor. Kanal İstanbul güzergahında buna karşılık olarak yapılacak yeşil alan düzenlemelerinin asgari tutarı 34 milyon metrekare. Yani 943 adet Gezi Parkı büyüklüğünde yeşil alan kazandırılacak.

HAVA:
İstanbul'da bir 'ısı adası' oluşması söz konusu değil. Bu konuda otorite Meteoroloji Genel Müdürlüğüdür. Müdürlük bu konudaki iddiaları çürütmektedir.

HAFRİYAT:
Hafriyat kamyonları şehir trafiğine girmeyecek. Şantiye içinde oluşturulacak hafriyat yolları kullanılacak.

DEPREM:
Kanal, depremden tusunayime tüm riskler hesaba katılarak yapılacak.

Karalayanlar

SU:
Terkos Gölü'ne tuzlu su karışırsa insanların suya erişim hakkını gasp etmiş olursunuz.

Melen Barajı, vaat edilen tarih olan 2016'da bitirilemedi. Zemininde çatlaklar var, çalışıp çalışmayacağı bile belli değil.

Ormanların azalmasıyla yağmur yağmayacak. Su krizi olacak.

BALIK:
Karadeniz'de tuzlu su miktarı artacak ve doğal denge bozulacak. Hem Marmara'da hem de Karadeniz'de balık da yok olacak balıkçılık da bitecek.

Karadeniz'den gelen alt akıntı ile Marmara'dan giden üst akıntı ortadan kalkacak. Bu da Marmara Denizi'ndeki oksijenin azalmasına neden olacak.

ORMAN:
Kadıköy ilçesi büyüklüğünde orman alanı yok edilecek.

Kesilin ağaçların yerine iki kat ağaç dikmek anlamsız. Orman dediğiniz yer sadece ağaç değildir. Orman kanununda yazdığı gibi; yeriyle birlikte orman ormandır. Oradaki toprak, küf, mantar, hayvan, tam ekolojik sistemdir. Bu yok edilecek.

HAVA:
Kanal İstanbul'un çevresindeki yapılaşma, havanın nem, ısı, buharlaşma, bulutluluk oranlarını değiştirecek ve bir 'ısı adası' oluşacak.

HAFRİYAT:
Hafriyat kamyonları İstanbul'da trafiği %10 oranında artıracak.

DEPREM:
Üç tane canlı fay hattı üzerine 2 milyon insan yerleştirilecek. Bir toplu mezar alanı yaratılıyor. Kanal kazısı depremi tetiklemese bile risk alanı yaratılıyor.

Kanalın açılmasıyla ada haline gelecek olan şehrin batısında yaşayan 8 milyon insanın nakli mümkün olmayacak.

Gerçek Ne?

Kanal İstanbul 10 yıldır zaman zaman gündeme geliyor. Geçtiğimiz günlerde ise dikkat çeken söylemlerle yine gündem oldu. Cumhurbaşkanı Erdoğan, Kanal İstanbul için 'İnadına yapacağız' dedi, İBB Başkanı İmamoğlu'nun yanıtı ise 'İstanbul inatlaşmaya gelmez' şeklinde oldu.

Peki Kanal İstanbul nedir, ÇED raporuna göre çevreye etkileri neler olabilir, muhalefet neye itiraz ediyor, iktidar neyi yalanlıyor? Aklayanlar ve Karalayanlar ne diyor? Gri Gerçekler ne?

Gri gerçekler

10 Soruda Kanal İstanbul

1. Kanal İstanbul Nedir?
İstanbul Avrupa yakasında yer alması, Karadeniz'den Marmara Denizi'ne uzanması planlanan suyolu projesidir.

2. Kanal İstanbul ne kadar uzunlukta olacak?
Yaklaşık 45-50 km.

3. Kanal İstanbul'un ölçüleri nedir?
Derinliği 20.75 m ve en dar yerinde taban derinliği 275 m, yüzey genişliği 360 m.

4. Kanal İstanbul ne kadar sürede tamamlanır?
10 bin kişinin istihdam edilmesinin planlandığı projenin hazırlık süresi dahil 7 yılda tamamlanacağı açıklandı.

5. Kanal İstanbul'un toplam maliyeti nedir?
75 milyar TL.

6.    Kanal İstanbul'u ne zaman, kim duyurdu?
2011 yılında, dönemin Başbakanı R.Tayyip Erdoğan tarafından 'çılgın proje' olarak duyuruldu.

7.    Kanal İstanbul'un güzergahı nedir?
İstanbul'un önemli su kaynaklarından biri olan (şehrin su ihtiyacının yaklaşık %20'sini karşılıyor) Terkos Gölü'nün doğusundan, İstanbul Havalimanı'nın da batısından başlıyor. Kanal buradan, bir başka su kaynağı olan Sazlıdere Barajı'na varıyor ve barajın yarısından büyük bir kısmını yutuyor. Buradan ilerleyerek Küçükçekmece Gölü ile birleşiyor ve Marmara Denizi'ne ulaşıyor.

8.    Kanal İstanbul'un çevreye etkileri ne olacak?
ÇED raporuna göre, kanal nedeniyle belli oranlarda tarım alanı, mera ve orman yok olacak. Rapora göre projenin gerçekleşeceği alandaki en büyük pay, yaklaşık 35 milyon metrekare ile kuru tarım alanlarına ait. Proje alanının %52'sini bu alanlar oluşturuyor. Bu tarım alanlarında genellikle buğday ekiliyor. İBB verilerine göre ise projeden etkilenecek tarım alanları genişliği 136 milyon metrekare.

Rapora göre Terkos Gölü havzasındaki kayıp %1.9. Bunun su olarak karşılığı: 2,7 milyon metreküp/yıl. Kanal açılırsa göle tuzlu su karışması riski bulunuyor. Sazlıdere Barajı'nın da %60'ını işgal edecek olan kanal, barajı devre dışı bırakacak.

Yine ÇED raporuna göre; Kanal İstanbul projesi gerçekleşirse kentte toplam 32.7 milyon metreküp su kaybı yaşanacak. İBB hesaplarına göre 427 milyon metreküp içme suyu rezervi elden çıkacak.

Kanal ile İstanbul Boğazı arasında kalan bölge bir ada halini alacak. Kanalın üzerine 8 adet köprü inşa edilecek. Kanalın iki yakasında yaklaşık yarım milyon nüfuslu iki şehir kurulacak. Rapora göre ayrıca olası bir tusunami, kanalı olumsuz etkileyebilir. Proje, birinci, ikinci ve üçüncü deprem bölgelerinde yer alıyor.

ÇED raporunda ayrıca, Marmara ve Karadeniz'deki suların tuz oranı değişeceği belirtiliyor.

Rapora göre kesilecek ağaç sayısı ise 201 bin olacak.

9. Daha önce Kanal İstanbul projesi var mıydı?
İstanbul'a kanal fikri Roma İmparatorluğu dönemine kadar uzanıyor. Ancak kentin batısına değil doğusuna… Osmanlı döneminde de 16. yy-19. yy arası çeşitli zamanlarda bu konu gündeme gelmiş. Amaç; şehrin doğusundaki ormanlardan elde edilen kerestelerin merkeze kolay bir şekilde taşınmasını sağlamak. O dönemki kanal güzergahı sırasıyla: Sakarya Deltası, Sapanca Gölü, İzmit Körfeziydi.

10. Yakın tarih ne diyor? Modern Türkiye'de Boğaz'da gerçekleşen tanker kazaları, İstanbul'a bir kanal açılması fikrini gündeme getirmiş.
Karadeniz'den Büyükçekmece Gölüne Kanal:
Enerji Bakanlığı Eski Müsteşarlarından Yüksel Önem, 1985 yılında Standart dergisinde, 1990 yılında Bilim ve Teknik dergisinde bu güzergahta düşündüğü kanal fikrini anlatmıştı.

Karacaköy'den Silivri'ye Kanal:
1991'de İstanbul Büyükşehir Belediyesi Çevre Komisyonu Başkanı Nusret Avcı, bu güzergâhta bir kanal fikrini gündeme getirdi.

Ecevit'in Seçim Vaadi Olarak Kanal:
İstanbul'a kanal yapılmasını Türkiye'nin gündemine Bülent Ecevit taşıdı. 'Mega proje' olarak adlandırdıkları kanal fikrini, 1994 yılındaki yerel seçimlerde o dönem DSP lideri olarak vaat ediyordu.

Diğer taraftan Ecevit bu fikri geri çekti. Kaynaklara göre eski başbakanlardan Ecevit'i bir grup bilim insanı kanalın yanlış bir karar olduğu konusunda uyarmıştı.

Ecevit'den Erdoğan'a Kanal
1994 yılındaki yerel seçimleri, Recep Tayyip Erdoğan kazandı ve Erdoğan'ın öne çıktığı siyasi yolculuğu başlamış oldu. 2011 yılına gelindiğinde artık Türkiye'nin Başbakanı olan Erdoğan, İstanbul'a bir kanal açılmasını bu kez 'çılgın proje' olarak duyurdu.