Covid-19 normalleşme süreci krizi

Aklayanlar

Sabah Gazetesi Köşe Yazarı Hilal Kaplan
“Siz İstanbul Sözleşmesi'ni savunacağım diye binlerce kişi iç içe protesto yaptığınızda, rektöre karşı durmak için dip dibe yürüdüğünüzde, Nevruz kutlayacağım diye el ele halay çektiğinizde, CHP örgütleri olarak kapalı restoranları keyfi biçimde açtırıp yemekler verdiğinizde sıkıntı yok ama ülkenin en geniş kesimli partisi kongresini yapınca mı sıkıntı oluyor?” Kaynak↗

Ankara Büyükşehir Belediyesi eski Başkanı Melih Gökçek
"Böyle bir salonda toplandığımız için bizi tenkit ediyorsunuz. Biz bütün delegeler Genel Merkez'de Covid testi yaptırdık. Salona giren tek Kovid'li delege yok. Bilinmesini istedim" Kaynak↗

Ak Parti Grup Başkanvekili Cahit Özkan
“Kongre alanına gelen bütün delegasyonun hepsi tek tek testlerden geçirilmiştir. Zaten diğer tarafta maske, mesafe konularında tribünlerde olabildiğince elimizden gelen gayreti ortaya koyduk. Orada yapay bir çekimi dikkate aldığınız zaman bir kilometrekarelik alanda insanlar adeta üst üste binmiş gibi gözüküyor. Oysa o kalabalığın içerisinde bulunduğunuz zaman orada çok daha küçümsenmeyecek bir mesafe vardı. Ben orada yapay bir kamera çekiminin yanılttığını düşünüyorum.” Kaynak↗

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan
"Ramazan ayında ise hep birlikte biraz fedakarlık yapacağız. Uygulamadan etkilenecek lokanta ve kafe gibi işletmecilere mevcut desteklere ilave olarak bazı katkılar sağlayacağız. Nisan ve mayıs aylarında normalleşme ve ücretsiz izin uygulaması kapsamında sigorta primi desteğinden yararlanamayan lokanta ve kafe çalışanlarımızın da prim yüklerini üstlenecek, ayrıca bunlara kişi başı 1500 lira nakdi ödeme yapacağız. Vatandaşlarımızdan bayramla birlikte her alanda özgürlüğümüzü gönlümüzce yaşayacağımız bir Türkiye fotoğrafına kavuşmak için bu süreci dikkatle ve hassasiyetle değerlendirmeye davet ediyorum.” Kaynak↗

Ak Parti Grup Başkanvekili Özlem Zengin
"Çok büyük bir hassasiyet var. Ama Cumhurbaşkanımızın bizzat katıldığı kongrelerde insanlarımızın çok büyük teveccühü, büyük bir alaka oluyor. Yoksa derlenip, toplanıp oraya getirilmiş bir yapıdan bahsetmiyoruz." Kaynak↗

Ak Parti Edirne Milletvekili Fatma Aksal
“Edirne’de artan vaka sayılarını il ve ilçelerde yapılan kongrelere bağlamak haksızlık olur. Bu konuda maske çok önemli. Bir şey yenilip içilmeyen ortamlarda bulaşma riski çok düşük." Kaynak↗

Karalayanlar

CHP Grup Başkanvekili Özgür Özel
“Bilim Kurulunca alınan bu karar doğruydu. Bugün vaka sayısı 37 bin, tam on katı ve teravih namazı serbest. Teravih en uzun ve en kalabalık namaz. Bu neyin anlayışı, bu nasıl kriz yönetimi? Bunu yasaklarsan kimse dininden olmaz, ibadet yapılır. Ne ibadetini camide yapamayana günah olur ne sana günah olur, çünkü hayat bu. Ramazan ayında toplu iftarlar yasak, lokantalar kapalı. Lokantaları tekrar kapatıyor, zaten perişan olmuşlardı. Kovid-19 var diye lokantaları kapatıyorsun ama en kalabalık namaz olan teravih serbest." Kaynak↗

CHP İstanbul Milletvekili Onursal Adıgüzel
“Yeni kısıtlamalar var ama Kısa Çalışma Ödeneği ile ilgili hiçbir açıklama yok. İşçiyi, esnafı kaderine terk etmeyin!” Kaynak↗

CHP İstanbul Milletvekili Mahmut Tanal
“Pandemi koşullarına aykırı şekilde gerçekleştirilen lebalep kongrelerin faturasını vatandaşa ödetiyorlar. Koronayı coşturan kongreler de bittiğine göre gelsin yasaklar!” Kaynak↗

CHP Mersin Milletvekili Ali Mahir Başarır
“Labaleb kongrelerin sorumluları; fedakarlığı yine esnafa bıraktı! Kaynak↗

CHP İstanbul Milletvekili Erdoğan Toprak
“Lebalep Ak Parti kongreleri bitti, sayelerinde Türkiye kıpkırmızı oldu ve yasaklar geri geldi! İktidarın sorumsuzluğunun bedelini yine esnaf, işçi, işsiz ödeyecek! Ülkenin yüzde 80'i can derdinde, CB Erdoğan hâlâ yastık altındaki altın-döviz peşinde!” Kaynak↗

CHP Grup Başkanvekili Engin Özkoç
“Aşıyı yeterli düzeyde yapamayınca ancak insanları eve tıkarsın, ölmüş esnafın boynuna çökersin.” Kaynak↗

CHP İzmir Milletvekili Tuncay Özkan
“Dikey veya yatay. Hangi açıdan bakarsan bak sonuç değişmiyor. Faturayı vatandaş ödüyor.” Kaynak↗

CHP Ankara Milletvekili Yıldırım Kaya
“Türkiye kıpkırmızı oldu, yüz yüze sınavlar hala devam ediyor.” Kaynak↗

İyi Parti Genel Sekreteri Uğur Poyraz
“Bu meşhur kabine toplantısı sonrası konuşmalarda okullar ve eğitim ile ilgili bir açıklama yapılmayacak mı? Öğrenciler, öğretmenler, veliler ve diğer tüm eğitim camiası kafalarında sorular ile çaresizce kalıyorlar. Böyle gitmez.” Kaynak↗

İyi Parti Genel Başkan Yardımcısı Burak Akburak
“Hükümet tedbirleri açıkladı. Peki esnafın, çiftçinin, vatandaşlarımızın bu süreçten az hasarla çıkması için gerekli bir yardım paketi açıkladı mı?” Kaynak↗

Gerçek Ne?

Mart ayının ilk günlerinde başlayan normalleşme süreci, çok yüksek riskli illerin sayısı 58’e yükselince askıya alındı. 58 il için hafta sonu sokağa çıkma kısıtlamaları kapsamından çıkartılan cumartesi günleri, tekrar eklendi. Yeni tedbirlerle, lokanta ve kafeler için renk ayrımı olmaksızın kapasitesinin yüzde 50’si kadar çalışabilme zorunluluğu getirilirken, tüm Türkiye’de Ramazan ayı boyunca lokanta ve kafelerin yalnızca paket servisi yapmalarına karar verildi. Ayrıca tüm Türkiye’de Ramazan ayı boyunca hafta sonu kısıtlaması uygulanacak.

2 Mart itibariyle atılan normalleşme adımları ile artışa geçen vaka sayıları, mart ayının sonunda günlük 39 binin üzerine çıktı. Tekrar alınan tedbirler kamuoyu ve siyasiler arasında doğru karar olarak karşılansa da normalleşme sürecinde düzenlenen kongreler, kongre düzenlenen illerdeki vaka artışı, esnafın sıkıntıları, teravih namazlarının kısıtlamalar kapsamı dışında tutulması tartışmalara neden olmuştu. Haberin hazırlandığı tarihte Diyanet teravih namazları ile ilgili bir açıklama yapmamıştı ve beklenen açıklama, 6 Nisan 2021 tarihinde Diyanet İşleri Başkanı Ali Erbaş'dan geldi: "Yaptığımız istişareler neticesinde teravih namazını camilerde değil evlerimizde kılmanın uygun olduğuna karar verdik."

Gerçekleşen normalleşme ve yeniden alınan tedbirler ile ilgili siyasiler ne söylüyor, kamuoyu nasıl karşılıyor, gerçekler ne?

4 farklı risk grubuna ayrılan şehirler ile atılan ‘kontrollü normalleşme’ adımları Ramazan ayı boyunca askıya alındı. Vaka sayılarındaki dikkat çekici artışın sebepleri uzmanlar ve siyasiler arasında tartışmalara konu olsa da ‘Yeni normal rehberi’ Razaman ayı boyunca tüm Türkiye için askıda kalacak.

Lebalep kongreler normalleşmeye damga vurdu
Normalleşmeyle birlikte artan vaka sayıları sonrasında gerçekleşen Kabine Toplantısı’ndan yeni tedbirler çıktı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın açıkladığı yeni tedbirlerden sonra, kimi uzmanlar ve siyasiler “kongreler bitti, yasaklar geldi” yorumunda bulundu.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından lebalep olarak nitelendirilen kongreler, normalleşme sürecinde en yoğun gündem maddesi haline geldi. Kongrelerin düzenlendiği illerde vaka sayılarında yaşanan artış, eleştirileri de beraberinde getirdi.

Ak Parti Kongrelerinin yapıldığı Ordu, Giresun, Trabzon, Rize, Tokat, Osmaniye, Balıkesir, Aksaray, Konya, Sakarya, İstanbul gibi illerde yaşanan vaka artışına kongrelerin sebep olduğu iddia edildi. Kaynak↗

Kongrelerin yapıldığı illerde vaka sayılarındaki değişim:

Şehir	15-21 Şubat	20-26 Şubat
Ordu:	228 bin	301 bin
Giresun:	217 bin	364 bin
Trabzon:	207 bin	239 bin
Rize:	200 bin	213 bin
Tokat:	149 bin	213 bin
Balıkesir:	92 bin	142 bin
Aksaray:	108 bin	123 bin
Konya:	101 bin	119 bin
Sakarya:	103 bin	114 bin
İstanbul:	68 bin	89 bin

Kaynak↗

“Büyük kongreye katılanlar, koronavirüse yakalandığını duyuruyor” iddiası
Geçtiğimiz günlerde AK Parti'nin 7. Olağan Büyük Kongresi'ne katılan AK Parti Kayseri Milletvekili İsmail Tamer, Kovid-19 testinin pozitif çıktığını duyurmuştu. Tepkilere neden olan kongreye, tüm Türkiye’den binlerce kişi katılım göstermişti. Gerçekleşen büyük kongre sonrası AK Parti Teşkilatı içerisinde koronavirüs vakalarının yayıldığını belirten CHP İstanbul Milletvekili Onursal Adıgüzel, “Lebalep dolu AKP kongreleri yüzünden virüs tüm Türkiye’de yeniden yayıldı dediğimizde bu konuyu gündemde tutmayalım diyordunuz. Bakın teşkilatınızdan birçok kişi pozitif çıkmış belki bir geçmiş olsun demek istersiniz @drfahrettinkoca" ifadelerini kullandığı bir tweet attı. Kaynak↗

Adıgüzel’in, kongre sonrası Kovid-19’a yakalandığını belirttiği kişiler:
Ak Parti Kocaeli Milletvekili İlyas Şeker ve eşi, Ak Parti Kütahya Milletvekili Ceyda Erenler ve eşi, eski Ak Parti Yozgat Milletvekili Abdulkadir Akgül, Ağrı İl Başkanı Halil Özyolcu, Ak Parti Taşlıçay İlçe Belediye Başkanı İsmet Taşdemir, Ak Parti Eleşkirt Gençlik Kolları Başkanı Abdulkadir Dırbo, Ak Parti Bergama İlçe Başkanı Sebahattin Güzel, Ak Parti Balıkesir Gençlik Kolları Başkanı Zahid Bayram, eski Bolu Belediye Başkanı Alaaddin Yılmaz, Bolu İl Genel Meclisi Başkanı Yaşar Yüceer, Ak Parti Bolu Kadın Kolları Başkanı Hicran Çağalı, Ak Parti Bolu İl Başkan Yardımcısı İlker Aktaş, Ak Parti Aybastı İlçe Başkanı Fazlı Eren'in, Ak Parti Tuzla İlçe Başkanı Talha Tayfur, Ak Parti Çivril İlçe Başkanı Halil Ertuğrul.” Kaynak↗, Kaynak↗

Alınan Teravih kararı tepki çekti
Yeni tedbirler kapsamında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın açıkladığı “Türkiye'nin tamamında sokağa çıkma sınırlaması akşam 21.00 ve sabah 05.00 olarak haftanın her günü devam edecektir" kararından sonra Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’nın, “Teravihler kapalı olmayacak. Bu noktada hassasiyet gösterilerek, tedbirler alınarak kılınmaya devam edilecek” açıklaması tartışmalara neden oldu. Kaynak↗

Anket: “Normalleşmenin zamanı yanlış ama gerekli”
İstanbul Ekonomi Araştırma Şirketi tarafından hazırlanan Türkiye Raporu’nda, “Normalleşme Adımları Hakkında Ne Düşünüyorsunuz?” anketi düzenlendi. 4-6 Mart tarihlerinde 12 ilde bin 504 kişi ile yapılan ankette katılımcıların yüzde 71’i “Normalleşme adımları yanlış bir zamanda atılsa da toplumun ruhsal sağlığı adına gerekli olduğunu düşünüyorum.” dedi.

Katılımcıların:
Yüzde 57’si normalleşme adımlarının hızlı olduğunu düşünüyorum,
Yüzde 60’ı okulların kademeli açılmasını doğru buluyorum,
Yüzde 66’sı normal mesai saatlerine dönülmesini doğru buluyorum
Yüzde 65’i mekanların açılmasındansa öncelikli olarak tüm öğrencilerin yüz yüze eğitime başlamasını desteklerdim,
Yüzde 71’i normalleşme adımları yanlış bir zamanda atılsa da toplumun ruhsal sağlığı adına gerekli olduğunu düşünüyorum, cevabını verdi. Kaynak↗

Türkiye’nin Mart ayı günlük koronavirüs tablosu

1 Mart	9 bin 891
2.Mart	11 bin 837
3.Mart	11 bin 520
4.Mart	11 bin 322
5.Mart	11 bin 302
6.Mart	11 bin 770
7.Mart	11 bin 187
8.Mart	13 bin 215
9.Mart	13 bin 755
10.Mart	14 bin 556
11.Mart	14 bin 46
12.Mart	14 bin 941
13.Mart	15 bin 82
14.Mart	13 bin 378
15.Mart	15 bin 503
16.Mart	16 bin 749
17.Mart	18 bin 912
18.Mart	20 bin 49
19.Mart	21 bin 30
20.Mart	21 bin 61
21.Mart	20 bin 428
22.Mart	22 bin 216
23.Mart	26 bin 182
24.Mart	29 bin 762
25.Mar	28 bin 731
26.Mart	29 bin 81
27.Mart	30 bin 21
28.Mart	29 bin 58
29.Mart	32 bin 404
30.Mart	37 bin 303
31.Mart	39 bin 302

Kaynak↗