Türkiye uçan araba üretebilir mi?

Dünyadan uçan araba gelişmeleri

Tarihin ilk uçan aracı 1949’da havalandı
ABD’de, 3 yıl süren tasarım ve test aşamalarından sonra 1949 yılında ilk uçuşunu gerçekleştiren Aerocar, tarihin gerçek anlamda ilk uçan arabası olmayı başardı. Yol modunda saatte 100 km hıza ulaşabilen Aerocar, uçuş modunda ise saatte 180 km hız yapabiliyordu. Daha sonra Molt Taylor tarafından satışa çıkarılan Aerocar’ın başlangıç fiyatı ise 25.000 dolardı. Araç, 1956 yılında Sivil Havacılık İdaresinden (CAA) uçuş sertifikası alarak ilk uçan araba olarak tescillendi.

Trafiğe çıkma izni almayı başaran ilk uçan araba 2011’de kayıtlara geçti
Transition adlı araç ABD'de trafiğe çıkma izni almayı başaran ilk uçan otomobil oldu. ABD Ulusal Otoyol Trafik Güvenliği Dairesi, Transition'ı 'yolda gidebilir hava aracı' olarak sınıfladı. Sadece tek yolcuyla uçabilen uçan otomobilin 2011 yılında 250 bin dolar civarında satılacağı belirtilmişti.

Dünyada seri üretime geçen ilk uçan araba 2019’da tanıtıldı
Pioneer Kişisel Hava Aracı (PAL-V) olarak adlandırılan 3 tekerlekli ve 2 yolcu kapasiteli uçan otomobil, 2019 yılının sonunda dünyanın seri üretime geçilen ilk uçan arabası olarak tanıtıldı. Hollanda yapımı bir motora sahip olduğu aktarılan aracın, 599 bin dolara satılacağı açıklanmıştı.

İngiltere, uçan otomobil havalimanı inşa etmeye başladı
İngiltere'nin Coventry şehri dünyanın ilk uçan araba havalimanına ev sahipliği yapmaya hazırlanıyor. İngiliz start-up Urban Air Port, Hyundai Motors ile ortaklaşa olarak uçan arabalar için bir havaalanı inşa ediyor. Kasım ayında açılması planlanan havaalanı yeni nesil elektrikli ve otonom hava araçlarına ev sahipliği yapacak sıfır emisyonlu bir altyapı ile geliştirilecek. Urban Air-Port kurucusu ve yönetim kurulu başkanı Ricky Sandhu Reuters'e yaptığı açıklamada, "İngiliz hükümetinin ve Hyundai Motor Group'un desteğiyle, dünyadaki ilk tam işlevsel havalimanının inşaasını gerçekleştireceğiz. Uçan otomobil teknolojisi ilerleme kaydederken altyapının eksik kalmasına göz yumamayız. Tren istasyonu olmadan trenden inemez veya binemezsiniz” ifadelerini kullandı.

Uçan arabayla ilk şehirlerarası yolculuk yapıldı
Slovakya'da bir uçan araba prototipi 35 dakikalık testi başarıyla tamamladı. İki şehir arasında uçan otomobil 2500 metre yüksekliğe ve 170 kilometre hıza ulaştı. Klein Vision adındaki şirketin geliştirdiği AirCar adındaki uçan arabanın, otomobilden uçağa dönüşmesi sadece 2 dakika 15 saniye sürüyor. 200 kilogram taşıma kapasitesine sahip olan uçan araba aynı anda 2 kişiyi taşıyabiliyor. AirCar dikey iniş ve kalkış gerçekleştiremiyor. Uçan otomobilin havalanması için piste ihtiyaç duyuluyor.

Japon SkyDrive firması, 2023’te uçan araba satmayı hedefliyor
Japon ulaştırma teknolojileri firması SkyDrive Inc. ürettiği uçan arabanın ilk başarılı testini gerçekleştirdi. Firmadan yapılan açıklamaya göre SD-03 isimli aracın testi Toyota Test Alanı'nda gerçekleştirildi ve bu Japonya'daki ilk başarılı uçan araba testi oldu. Test sürüşünün ardından açıklamada bulunan SkyDrive firmasının kurucusu Tomohiro Fukuzawa, uçan arabayı 2023 yılında kullanıma sunmayı hedeflediklerini açıkladı.

Volkswagen uçan otomobil çalışmalarına başladı
Avrupa’nın en büyük otomobil üreticilerinden biri olan Volkswagen, uçan otomobillerle ilgili Çin'de fizibilite çalışmaları yürüttüğünü duyurdu. Şirketten yapılan açıklamada, "Sürücüsüz araçlardan sonra bir sonraki mobilite atılımımız uçan araçlar konusunda olabilir ve bunu teknolojik yeniliklere daha açık olan Çin pazarında yapabiliriz" ifadeleri kullanıldı. Alman otomotiv devi potansiyel konseptler ve muhtemel iş birlikleri ile ilgili olarak araştırmaların sürdüğünü ve uçan otomobil konseptini sanayileştirmek istediklerini açıkladı. Volkswagen’in Çin yöneticisi Stephan Woellenstein, Volkswagen CEO'su Herbert Diess ile yaptıkları ortak röportajda, şirketin lisanslı olarak bir drone geliştirmek istediğini, bu drone’un da şirketin pazara katılacağı ilk ürün olacağını sözlerine ekledi.

Hyundai: Uçan arabalar 2030'da gerçek olabilir
Güney Koreli otomobil üreticisi Hyundai, 2030 yılında uçan arabaların gerçek olabileceğini açıkladı. Bu alanda önemli yatırımlar yapıldığını belirten şirket, uçan arabaların trafik ve araç emisyonlarının azaltılmasına önemli ölçüde yardımcı olacağını açıkladı. İngiltere merkezli The Guardian Gazetesi’nin yayımladığı habere göre; Hyundai, Uber markasıyla birlikte geliştirdiği uçan araba konseptini Ocak 2020 tarihinde Las Vegas'taki Tüketici Elektroniği Fuarı'nda sergiledi.

Morgan Stanley: 2040 yılına kadar 1,5 trilyon dolarlık pazar oluşturabilir
ABD’li Yatırım Bankası Morgan Stanley, uçan arabalar hakkında analiz yayımladı. Uçan arabaların hızlanan teknolojik ilerlemeler ve yatırımlarla birlikte 2040 yılına kadar 1.5 trilyon dolarlık pazar yaratabileceğine vurgu yapıldı. Analizde uçan araba fikrinin ne kadar fantastik görünse de bu alanı tamamlayıcı teknolojilerin gelişimine değinildi. Askeri alanda gelişen drone teknolojisinin şu an paket teslimatında aktif olarak test edildiğine değinilen analiz yazısında, yapay zeka ve uydu iletişimindeki gelişmelerin olanakları genişlettiği belirtildi.

Türkiye’nin yerli otomobil girişimi TOGG
1960’lı yıllarda Türkiye, “Devrim” adı verilen ancak çeşitli nedenlerle üretilemeyen bir otomobil modeli ile ilk yerli üretim deneyimini yaşadı. Filmlere de konu olan Devrim’de amaç, Türkiye şartlarına göre bir otomobil geliştirmekti. Proje zaman içerisinde proje rafa kaldırıldı.

Türkiye’nin en büyük ithalat ürünlerinden biri olan otomobili yerli imkanlarla üretmek amacıyla 2017 yılında başlayan çalışmalar, 25 Haziran 2018 tarihinde Türkiye’nin Otomobili Girişim Grubu adıyla resmileşti. Anadolu Grubu, BMC, Kök Grubu, Turkcell, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Zorlu Grubu’nun birleştirmesiyle hayata geçirilen Türkiye’nin Otomobili Girişim Grubu yani TOGG’un, 2022 yılının sonunda banttan indirilerek satışa sunulması hedefleniyor.

Yerlilik oranı ile ilgili tartışmaların yaşandığı TOGG’un, ilk olarak yüzde 51 oranında yerli tedarik ile gerçekleştirileceği açıklandı. "Türkiye'nin Otomobili Girişimi’nin Teknoloji, Ar-Ge ve Tasarım Açısından Sanayimiz ve Ekonomimiz İçin Önemi" ana gündemiyle yapılan İSO Meclisi’nin 2020 Kasım ayı olağan toplantısında konuşan TOGG Üst Yöneticisi Gürcan Karakaş, yerlilik oranının 3 yıl içerisinde yüzde 68’e çıkarmak istediklerini dile getirdi.

Karakaş’ın İSO Meclis toplantısında açıklaması:
"TOGG’da elektrikli araç üretiminde deneyimi olmayan bir tedarik sanayi ile üretime yüzde 51 ile başlayıp, takip eden üç yılda tedarik sanayini dönüştürerek yüzde 68 yerli içerik oranı hedefliyoruz"

TEKNOFEST Uçan Araba Tasarım Yarışması
Türkiye Teknoloji Takımı Vakfı ile Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından ilk olarak 2018 yılında düzenlenen TEKNOFEST, Uçan Araba Tasarım Yarışması düzenliyor. Türkiye’nin milli teknolojilerini geliştirmeyi hedefleyen ilk festival olma özelliği taşıyan TEKNOFEST, düzenlenen yarışmalar kapsamında ödüller veriyor.

Türkiye’nin ilk uçan aracı Cezeri, 2019 yılında tanıtıldı
İHA ve SİHA üretimi ile adını sıkça duyuran Baykar Savunma tarafından üretilen ve Türkiye’nin ilk uçan arabası olarak tanıtılan ‘Cezeri’ isimli uçan araç, prototip olarak TEKNOFEST 2019’da tanıtıldı. Firma, uçan araç Cezeri’nin 2020 yılının eylül ayında gerçekleştirilen güvenlik halatlarıyla yapılan test uçuşlarını ve güvenlik halatları olmadan gerçekleştirilen test uçuşlarını başarıyla geçtiğini açıkladı. Açıklamada görüşlerine yer verilen Baykar Teknik Müdürü Selçuk Bayraktar, “1.5 yıl önce hayal ederek ve bir çizimle başladığımız CEZERİ Uçan Araba, ilk uçuşunu yaparak gerçeğe dönüştü. Önümüzdeki süreçte daha gelişmiş prototiplerini yapacağız. İnsanlı uçuşlar gerçekleştireceğiz. Ancak CEZERİ Uçan Araba’nın yollara inmesi tahminen bir 10-15 yılı bulacak. Muhtemelen 3-4 yıla rekreasyonel olarak arazi araçları ATV’ler gibi kırsal alanda kullanıma şahit olabiliriz. Akıllı otomobillerden sonra otomotiv teknolojisindeki devrim uçan arabalar olacak” dedi.

Cezeri’nin teknik özellikleri
Seyir hızı: 100 km/s
Azami uçuş irtifası: 2000 m
Hava kalma süresi: ~ 1 saat
Menzil: 70-80 km
Bataryaların tam dolumu için gereken süre: 1 saat
Ölçüler: 3730 x 4070 x 1870 mm
Kalkış / iniş: Dikey kalkış-iniş
Azami Kalkış Ağırlığı: 241 kg
Motor tipi: 8x BLDC

Türkiye’nin insansız hava aracı (İHA) ve silahlı insansız hava aracı (SİHA) üretimi
Türk Silahlı Kuvvetleri’nin envanterine ilk olarak 1993 yılında ithal olarak giren İHA’lar, aynı yıllarda Türk Havacılık ve Uzay Sanayii (TUSAŞ) tarafından sınırlı sayıda üretilmeye başlandı. Baykar isimli firmanın 2007 yılında ürettiği mini İHA, TSK envanterine giren ilk milli İHA oldu. Türkiye’de İHA üretiminde öncü olan TUSAŞ ve Baykar şirketlerine, daha sonradan Vestel ve STM (Savunma Teknolojileri Mühendislik) firmaları da katıldı.

Üretilen İHA ve SİHA’ların motor kısımlarında başka ülkelerden alınan teknolojilerin kullanıldığı iddia ediliyor. Ancak Baykar firması internet sitesinde ‘Bayraktar TB2’ için yaptığı açıklamada, "Baykar'ın teknolojik kabiliyet ve yetenekleri sayesinde tüm sistem yerli ve milli olarak üretilmektedir" deniyor.

TUSAŞ, ürettiği “PD170” isimli ilk milli İHA motoru için 2020 yılının Ocak ayında seri üretime geçtiğini duyurmuştu.

Savunma Sanayii Başkanı Prof. Dr. İsmail Demir, "Şu anda İHA ihracatı konusunda 7-8 ülke ile görüşüyoruz” demişti. BBC Türkçe’nin haberine göre; Azerbaycan, Ukrayna, Sırbistan, Katar, Tunus ve Libya bu ülkeler arasında yer alıyor. Geçtiğimiz aylarda Polonya Savunma Bakanı Mariusz Blaszczak, Türkiye’den 24 SİHA’nın alınacağını duyurmuştu. Böylelikle Türkiye ilk kez NATO üyesi bir ülkeye SİHA ihraç edecek.

Türkiye’nin yıllara göre Savunma ve Havacılık Sanayii ihracatı
Küresel ölçekte adını İHA ve SİHA’lar ile adını duyuran Türk Savunma ve Havacılık Sanayii’nin, Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) verilerine göre yıllara göre ihracat rakamları:

2020: 2 milyar 279 milyon dolar
2019: 2 milyar 740 milyon dolar
2018: 2 milyar 35 milyon dolar
2017: 1 milyar 738 milyon dolar
2016: 1 milyar 677 milyon dolar
2015: 1 milyar 654 milyon dolar Kaynak↗