İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Meclisi'nin 16 Ocak 2020 tarihli oturumunda alınan kararla, Adalar'da atlı fayton taşımacılığı sonlandırıldı. Haziran 2020’de ise İBB’nin fayton esnafından satın aldığı 177 adet at, sahiplendirilmeye başlandı. İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin resmi web sitesinde konuyla ilgili şu ifadelere yer verildi:
“Bilindiği üzere yıllardır yakınmalara neden olan Adalar’da faytonculuk, 81 atta ruam hastalığı çıkmasının ardından yasaklanmıştı. İBB, işsiz kalan esnafın mağduriyetini giderme yoluna gitmiş ve tescilli fayton plakası başına 300, atlar için ise 4 bin lira ödemişti.” Duyuruda, atların yeni yerlerinde de İBB gözetiminde olacağı ifade edildi.
İlk olarak 20 adet at, İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Veterinerlik Meslek Yüksek Okulu Atçılık ve Antrenörlüğü Bölümü tarafından sahiplenilmişti. Ardından Türkiye’nin çeşitli bölgelerindeki belediyelere teslim edilen atlardan 100'ü 13 Ağustos 2020 ve 18 Ağustos 2020 tarihlerinde Dörtyol Belediyesi'ne hibe edildi. Üzerinde kaybolmasına karşı çip bulunan atlardan biri, taşınma sırasında telef oldu. Aradan geçen süre içerisinde hibe 99 atın kaybolduğu öne sürüldü.
Atların kaybolduğu nasıl ortaya çıktı?
16 Nisan 2021 tarihinde İstanbul Büyükşehir Belediyesi Twitter’dan duyurdu:
"İBB’nin Adalar’daki faytonların kaldırılmasıyla devraldığı 1.177 attan 50 tanesi MHP’li Dörtyol Belediyesi’ne verilmişti. Belediye, İBB’nin “atlar nerede?” sorusuna yanıt veremeyince atların kaybolduğu ortaya çıktı. İBB suç duyurusunda bulundu.”
Adalar Platformu’nun yaptığı basın açıklaması sonrası Dörtyol’a teslim edilen at sayısının 50 değil, 100 olduğu bilgisi verildi ve bu sayı, açıklamanın ardından basında da “100 adet at” olarak yer buldu. 17 Nisan 2021’de Sözcü gazetesinde çıkan haberde, “Yılda iki kez sağlık kontrollerinin yapılması ve Hatay Büyükşehir Belediyesi'ne raporlanması şartıyla hibe edilen atların durumu Hatay Büyükşehir Belediyesi’ne bildirilmeyince İBB harekete geçti. 50'si Belediye Başkanı Fadıl Keskin ve 50'sinin de belediye şirket çalışanı U.A.'ya imzaların ardından sahiplendirilen ancak nerede olduğu bilinmeyen atların akıbeti merak konusu oldu.” ifadelerine yer verildi. Haberde ayrıca İBB'nin atların akıbetine ilişkin yazısına MHP'li Dörtyol Belediyesi'nin yanıt vermemesi üzerine savcılığa suç duyurusunda bulunulduğu, ilçe kaymakamlığının da kaybolan atların akıbeti için soruşturma başlattığı, İlçe Tarım Müdürlüğü'nden yetkililerin görevlendirildiği belirtiliyor.
100 atın teslim evraklarında İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nden Hatay Dörtyol Belediyesi’ne bedelsiz devredilen atların her birinin değerinin 4 bin TL olduğu belirlenmiş, hibe edilen 400 bin TL değerindeki 100 attan 99’unun kayıp olduğu ortaya çıkmıştı. Bir tanesi teslim sırasında telef olmuştu.
İBB’den gelen açıklama
İstanbul Büyükşehir Belediyesi, 18 Nisan 2021 tarihinde resmî web sitesinden “Atların sorumluluğu Bakanlık ve Dörtyol Belediyesi’nde” başlıklı bir açıklama yayımladı:
“Hatay, Dörtyol Belediyesi 12 Ağustos 2020 tarihli yazısı ile 150 at sahiplenmek istediğini belirtmiştir. İBB'den at sahiplenme yöndeki taleplerin yüksek olması nedeniyle Hatay, Dörtyol Belediyesi ile aynı ay içerisinde yapılan protokol çerçevesinde 100 atın nakli sağlanmıştır.
Sevkleri gerçekleştirilmeden önce 100 atın Tarım ve Orman Bakanlığı taşra teşkilatı tarafından sağlık taramaları yapılmış ve mikroçipleme işlemi gerçekleştirilmiş ve düzenlenen Veteriner Sağlık Raporu ile 100 at Dörtyol belediyesi tarafından belirlenen işletmeye gönderilmiştir.
Sevkiyat 50'şerli gruplar halinde iki seferde tamamlanmıştır. Bir sevkiyatta taşınır işlem fişini Dörtyol Belediye Başkanı Fadıl Keskin, diğer sevkiyatta ise Dörtyol Belediyesi Memuru Ferhat Erkin imzalayarak sevki yapılan hayvanları teslim almışlardır.
Bu noktadan sonra 100 atın mülkiyeti ve sorumluluğu Dörtyol Belediyesine geçmiştir; atların çoğalması, eksilmesi ya da el değiştirmesi yönündeki iş ve işlemler ilgili belediyesi ile yörede görev yapan Tarım ve Orman Bakanlığının ilçe teşkilatı arasında yürütülecek işlemlerdir.”
“Dörtyol Veteriner İşleri Müdürü bizzat bildiride bulundu”
Dörtyol Belediyesi CHP Meclis Üyesi Emre Arık, Halk TV'de katıldığı programda bu konunun belediye meclisinde gündeme getirilmediğini, olayı araştırmaları sonucu Veteriner İşleri Müdürlüğü’nün atların hiçbir şekilde gelmediğini belirttiğini söyledi. Arık’ın ifadelerine göre Veteriner İşleri Müdürü bizzat kendisi savcılığa ve kaymakamlığa bildiride bulundu ve böylece kaymakamlık tahkikat açtı.
“Belediye tarafında tahkikat yok. Soruşturma açılmamıştır.” diyen Arık, “Sanıyorum müdür bey de kendisi zan altında kalmamak için bu şikâyeti yaptı.” şeklinde konuştu.
Atlar Dörtyol’da kime teslim edilmişti?
Teslim evrakında atların 50’sini belediye başkanlığından istifa eden Fadıl Keskin’in, 50 tanesinin ise belediyede memuru olarak görev yapan F.E. tarafından taşeron firmada çalışan U.A.'ya imzalatılıp, sahiplendirildiği belirtiliyor.
Ntv’nin 21 Nisan tarihinde haber olarak aktardığı iddiaya göre atlar, Dörtyol Belediyesinde çalışan bir memurun yakınlarının işlettiği Atatürk At Çiftliği’ne teslim edildi. Çiftlik pandemi nedeniyle kapatılınca işletme sahipleri para karşılığı binicilik amaçlı kullanılan atların bakım masraflarını karşılayamadı ve İlçe Tarım Müdürlüğü'ne atların kaçtığı ihbarında bulundu.
Dörtyol Belediyesi Veteriner İşleri Müdürü Yıldıray Yıldız atların kesilerek sucuk yapıldığı yönündeki iddialarla ilgili: "Akıbetini bilmediğimiz bir durum için öyle yorum yapmamız uygun olmaz. İnşallah öyle bir durum yoktur. Kimse öyle bir şey olsun istemez. Bu durum mutlaka netleşecek" dedi.
Kaybolan atlar istifa getirdi
Kayıp atlarla ilgili haberler üzerine Dörtyol Cumhuriyet Başsavcılığı, olaya ilişkin soruşturma başlattı. İlçe Tarım Müdürlüğü'nün de Dörtyol Kaymakamlığı'nın talimatları doğrultusunda konuyla ilgili başlattığı idari soruşturmanın sürdüğü bildirildi.
Hatay Dörtyol Belediyesi Başkanı MHP’li Fadıl Keskin, yaşanan gelişmelerin ardından istifa etti. Keskin’in istifasını MHP Genel Başkan Yardımcısı Sadir Durmaz, Twitter’dan duyurdu:
“İstanbul BŞB’den aldığı atlar nedeniyle, Adli ve İdari Soruşturmaya muhatap olan, Hatay/Dörtyol Belediye Başkanımız Sn Fadıl Keskin’in, partimizden istifası işleme konulmuş olup, Belediye Başkanları listemizden de düşürülmüştür. Kamuoyuna Saygıyla Duyurulur.”
Yeni iddialar
NTV’nin 21 Nisan tarihli “Atlar, Dörtyol Belediyesinde çalışan bir memurun yakınlarının işlettiği Atatürk At Çiftliği’ne teslim edildi” haberinin ardında Tele1’den Rojda Altıntaş, bu bilgiye ek iddialar aktardı:
“İBB’nin verdiği 100 atın 50’sini belediye başkanı, 50’sini Ferhat Erkin isimli MHP’li Hatay Dörtyol Belediyesi çalışanı teslim aldı. Erkin’in ağabeyi Ali Erkin’in Dörtyol’da Atatürk Konağı etrafında bir kahvaltı salonu var. Salonun bir kısmı da at çiftliği olarak kullanılıyor. Ferhat Erkin, Dörtyol Belediye Başkanı Fadıl Keskin ile konuştu. Amaç atları Atatürk Çiftliği’nde kendi adlarına işlemekti. Celal Ceren ise bir diğer isim. Celal Ceren hem MHP Yöneticisi hem at çiftliğinin ortağı. Alınan atların bakımı çok zor olunca atlara bakamıyorlar. Atların 11’i ölüyor. Ardından belediyeye gidiyorlar ve atlara bakamadıklarını söylüyorlar. Fadıl Keskin ise ‘siz istediniz getirdik’ diyerek cevap veriyor. Sonra ilçe tarıma gidiyorlar. İlçe tarım ise atlara bakamadıkları gerekçesiyle at başına 1000 TL ceza kesiyor. Durum böyle olunca son çare atları satıyorlar.”